Op. Dr. Özlem Aras
Normal gebelik süresi kadının son adetinin ilk günü başlangıç olarak alınarak 40 hafta olarak hesaplanır.Bu süre bazen 42 haftaya kadar uzayabilir. 41 haftayı geçtiği zaman gebe yakın takibe alınır veya hastaneye yatırılarak gebelik sonlandırılır.Bazı durumlarda ise erken başlayan doğum sancıları nedeniyle doğum 40 haftadan önce görülebilir.Genellikle 34. haftadan 40. haftaya kadar olan sürede bebeğin akciğer gelişimi hızla tamamlanır. Doğum 40. Haftaya ne kadar yakın olursa yenidoğan akciğer hastalığı, bebeğin metabolik sorunları (şekerinin düşmesi gibi ) ve hastanede kalış süresi daha az olur.
Doğum zamanlaması özellikle önceki gebeliğinde sezeryanla doğum yapmış gebelerde de önemli bir sorundur.Çünkü bu hastaların tekrar normal doğum yapmaları risklidir, doğum ağrıları başlamadan sezeryana alınmaları gerekir.Bu durumda hem annenin hemde bebeğin yararına olabilecek bir zamanda doğum planlanır.Genellikle 39.haftaya yakın bir zamanda sezeryan günü verilir.
Bazen de bebek anne karnında haftasına uygun olarak gelişimini tamamlayamaz, gelişme geriliği dediğimiz bir problemle karşılaşabiliriz.Bebeğin içinde bulunduğu amnios sıvısı azalmış.Bu durumda bebeğin anne karnında ani ölüm gibi bir riski vardır.Doopler usg dediğimiz bebeğe giden kan akımlarını ölçen tetkik ile ve NST dediğimiz bebeğin kalp atımlarının kağıda yazdırılarak yapılan tetkikler ile yakın takibi gerekir.Bu testlerin herhangi birinde bozulma olduğu zaman acil doğum kararı verilir.
Annede gebelikle beraber yüksek tansiyon görülmesi yine yakın takip gerektiren tehlikeli bir olaydır.Yüksek tansiyona bağlı anne karnındaki bebekte gelişme geriliği ve ani ölüm görülebileceği gibi annede hayati tehlike yaratabilen hatta ölümle sonuçlanabilen durumlara yol açabilir.Bu durumlarda da acil doğum kararı vermek gerekebilir.
Yine çoğul gebeliklerde de doğum zamanlaması önemlidir.Yapılan çalışmalar göstermiştir ki ikiz gebeliklerde tek yumurta ikizi ise 34-35.haftada çift yumurta ikizi ise 36.haftada doğum planlanmalıdır.Üçüz gebeler ise ortalama 32-33. haftalarda doğum gerçekleşir. Bu haftalardan sonra beklendiğinde ise anne karnında ani ölüm oranları artmaktadır.
İşte bu gibi durumlarda bazen doğum kararı 40. haftadan önce verilebilir. Yapılan araştırmalar göstermiştir ki 34. haftadaya yakın olan doğumlarda doğum sonrasında bebekte akciğer problemleri görülebilirken 38. haftayı geçtiği zaman olan doğumlarda bu sorunlar çok az görülmektedir.Ancak 40. haftadan önce olan doğumlarda 40. haftaya göre 5. yaşındaki okul başarısında ve el kabiliyetlerinde düşüklük saptanmıştır.Bu nedenle doğum kararı vermek kritik öneme sahip bir durumdur.Hem annenin hem bebeğin en az zarar görmesini sağlamak ve bebeğin sonraki hayatında özellikle okul döneminde öğrenme problemi yaşamaması için erken doğumlardan kaçınmak gerekir.
Bu yüzden biz kadın doğum doktorlarına düşen görev bu durumu aileye anlatarak en uygun kararı aile ile birlikte vermektir.